به نقل از ادارهکل بنادرودریانوردی سیستان و بلوچستان، عصمتاله ایرگاشیف نماینده ویژه رئیسجمهور ازبکستان در امور افغانستان در راس هیاتی سیاسی-اقتصادی شامل بهادر عبداله یف سفیر ازبکستان در تهران، فضلالدین سعداله یف قائممقام راهآهن ازبکستان و اسلم اکبراف معاون مدیرکل خاورمیانه وزارت خارجه ازبکستان روز سهشنبه یک آبان ماه به چابهار سفر کردند و از ظرفیتهای این بندر برای استفاده تجار ازبکستان بازدید کردند.
سیدحسن ابراهیمی در نشست مشترک مدیران ادارهکل بنادرودریانوردی سیستان و بلوچستان با این هیات اظهار کرد: توسعه فاز اول چابهار عمدتا با توجه به ظرفیتهای ترانزیت کالای پسکرانه آن در کشورهای مستقل مشترکالمنافع (CIS) و افغانستان بوده است.
او افزود: چابهار بهعنوان بندری اقیانوسی میتواند مسیر مناسبی برای انتقال، ترانزیت و صادرات پنبه و منابع غنی معدنی ازبکستان باشد؛ همچنین چابهار مسیری مطمئن و بهصرفه برای رسیدن تبادلات تجاری هند و ازبکستان به دو میلیارد دلار در سال براساس توافق دو کشور است.(در مورد بندر چابهار بیشتر بدانید)
معاون دریایی ادارهکل بنادرودریانوردی سیستان و بلوچستان تصریح کرد: امتیاز بندر چابهار، اقیانوسی بودن، خارج بودن آن از تنگه هرمز و نزدیکی به مسیرهای اصلی تجارت دریایی است که چابهار را بندری بهصرفه و مطمئن برای تجار آسیای میانه بهویژه ازبکستان می کند؛ بندر چابهار کمهزینهترین و کوتاهترین مسیر برای اتصال کشورهای آسیای میانه و بهویژه ازبکستان به آبهای آزاد است.
معاون بندری و اقتصادی ادارهکل بنادرودریانوردی سیستان و بلوچستان نیز در این نشست بابیان اینکه بندر چابهار هماکنون ارزانترین بندر ایران برای صاحبان کالاست گفت: تخفیفات تخلیه و بارگیری کالا، انبارداری و توقف کشتی در کنار اسکله در بندر چابهار مشمول تخفیفات ۳۰ تا ۸۰ درصدی نسبت به سایر بنادر ایران میشود.
حسین شهدادی بابیان اینکه ظرفیتهای بندر چابهار برای استفاده ازبکستان فراهم است، گفت: از سرمایهگذاری تجار و صاحبان کالای ازبکستان در توسعه زیرساختهای پسکرانه بندر ازجمله ساخت انبار و سیلو به روش B.O.T استقبال میکنیم.
این در حالیست که مدیرعامل سازمان بنادر در دریانوردی با تاکید بر اینکه حضور و پیگیری مقامات سه کشور ایران، هندوستان و افغانستان اهمیت بالایی در مسیر توسعه بندر چابهار دارد، پیشنهادهای ایران برای توسعه فعالیتهای بندری و اقتصادی دریایی در منطقه را تشریح کرد.
محمد راستاد در اولین نشست شورای هماهنگی موافقتنامه تاسیس دالان حمل و نقل میان کشورهای ایران، هندوستان و افغانستان اظهارکرد: خوشبختانه پس از آنکه در سال ۲۰۱۶ مقامات سه کشور موافقتنامه ابتدایی برای تاسیس دالان چابهار را به امضا رساندند، مقامات پیگیریهای قابل توجهی را برای اجرایی کردن این موافقتنامه در دستور کار قرار دادند و امروز حضور مقامات این دو کشور در ایران نشان میدهد که فرصتی مهم و ارزشمند پیش روی ما قرار دارد.
او با اشاره به پیگیریهای صورت گرفته برای اجرایی شدن این موافقتنامه در ایران توضیح داد: این طرح پس از تصویب در سال ۲۰۱۶، در سال ۲۰۱۷ در مجلس ایران به تصویب رسید و چند ماه قبل نیز برای اجرا رسما به وزارت راه و شهرسازی ابلاغ شد. این موافقتنامه بخشهای مختلفی دارد که مقدمات اجرای ۹ ماده آن به عنوان وظیفه اولین نشست میان سه کشور در دستور کار قرار گرفته که امیدواریم در جلسات پیش رو پیگیری شود.
همچنین در جایی دیگر معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اهمیت بسیار بالای جایگاه ترانزیتی ایران در منطقه تاکید کرد: ما با توجه به جایگاه جغرافیایی و تاریخیمان در طول قرنهای گذشته همواره به عنوان یکی از اصلیترین محورهای اتصال میان شرق و غرب جهان به شمار میرفتیم، امروز نیز ایران با داشتن بیش از پنج هزار و ۸۰۰ کیلومتر ساحل و بنادر اقتصادی، تجاری و مسافری فعال میتواند پایگاه اصلی اتصال شرق به غرب و مناطق مختلف خلیج فارس و اروپا و آفریقای شرقی باشد.
راستاد درباره پیشنهادات ایران که میتواند مورد بررسی قرار بگیرد، تصریح کرد: استفاده هر چه بیشتر از کریدورهای مختلف ترانزیتی منطقه، تسهیل و تسریع در دسترسی آسان و ایمن به مسیرهای ترانزیتی، رفع موانع و مشکلات زیربنایی و قانونی، توسعه حمل و نقل چند وجهی، توسعه همکاریهای منطقهای، حمایت و تشویق بخشهای خصوصی، مشارکت و سرمایهگذاری چند جانبه برای توسعه زیرساختهای ترانزیتی منطقه، یکسان سازی قوانین و مقررات بیمهای و بانکی و کاهش نرخ تعرفههای حمل و نقل چند وجهی اصلیترین پیشنهادهای ایران به شمار میرود که میتواند با اجرایی شدن از سوی کشورهای منطقه و عضو این موافقتنامه، پیشرفتهای قابل توجهی را در این عرصه ایجاد کند.
بالطبع محور و کانون این رشد و تحول اقتصادی توجه کشورهای عضو این سازمان اقتصادی جاده ابریشم چابهار است که دربهای بزرگ همکاری اقتصادی و تجارت بین المللی را به روی کشورهای منطقه آسیای مرکزی میگشاید، کشورهایی که دسترسی به بنادر دریایی و راهیابی به آبهای آزاد جهان و دنیای خارج مهمترین هدف راهبردی آنهاست.این تشکل اقتصادی و همکاریهای تجاری و بازرگانی، در آینده میتواند، زمینه ساز شکل گیری بازار آسیایی مشترکی باشد.
یک: بخش دریایی آن شامل بندر چابهار است که قلب تپنده جاده ابریشم چابهار شمرده میشود.
دو: ایستگاه خط آهن مرکزی چابهار که در خاک ایران قرار دارد و دروازه راه خشکی پروژه چابهار شمرده میشود.
این راه خشکی در ادامه از افغانستان عبور میکند که مهمترین حلقه ارتباط و مرکز و کانون جاده ابریشم چابهار است. از اینجاست که شبکه گسترده خطوط ریلی، به مناطق و کشورهای مختلف آسیایی متصل میشوند و راه خود را ادامه میدهند.
با آشکار شدن اهمیت بیش از پیش شبکه خطوط انتقال ریلی در دسترسی کشورهای منطقه به بندر چابهار و آبهای گرم جنوب ایران و آزاد جهان، انتظار میرود، باب جدیدی از همکاریهای سیاسی و اقتصادی بین این کشور برای گسترش و توسعه این شبکه و نوسازی و بازسازی آن گشوده شود.
احداث و راه اندازی بندر بزرگ چابهار با تجهیزات و تاسیسات پیشرفتهای که در آن به خدمت گرفته شده است، با افقهایی پیش روی این طرح و ابعاد ژئوپلیتیک و راهبردی آن، اگرچه از اهمیت بسیار بالایی در این طرح برخوردار است، اما بخش مهمتر و راهبردیتر این طرح را باید در شبکه ریلی ارزیابی کرد که نقش حلقه ارتباط این بندر با کشورهای متقاضی را ایفا کند.
حساسیت این بخش از طرح در این است که تکمیل شبکه ریلی، تابع ارادههای سیاسی کشورهای شرکت کننده در طرح است که میتواند، در قضایایی تقابل منافع و مصالح آنها را به دنبال داشته باشد.
همچنین نمیتوان، وابستگی برخی کشورهای منطقه به برخی طرفهای خارجی یا نفوذ بیگانگان در این کشورها، مانند افغانستان را نادیده گرفت که میتواند، مانعی در اجرای خواست و اراده ملل منطقه باشد.