با وجود رقابت تنگاتنگی که در این زمینه وجود دارد، با این حال، به نظر میرسد ایالات متحد قدری از اروپا جلوتر افتاده است. در واقع، قوانین سختگیرانه کمتر، شبکه بزرگراهی گستردهتر و نوآوریهای زیادتر باعث شده است ایالات متحده در این زمینه از اروپا پیشی بگیرد.
البته پیش از این در اروپا ماشینهای خودران و ماشینهای مرتبط به هم وجود داشته است ولی تاکنون برای حمل و نقل بار از آنها استفاده نشده است. برای مثال، کمپانی اسکانیا در ماه دسامبر 2017 صد هزارمین کامیونش را به سیستم ارتباط فعال مجهز کرد. این سیستم به دفاتر اسکانیا اجازه میدهد از راه دور عیب و ایرادها را تشخیص بدهند و رانندگان را به گونهای هدایت کنند که امنیت بیشتری داشته باشد و سوخت کمتری مصرف کند.
در ماه می گذشته نیز کمپانی دایملر از نخستین کامیونی رونمایی کرد که در سطح جهانی به صورت رسمی یک کامیون خودران شناخته شد و به احتمال زیاد ظرف یک دهه آینده در ناوگانهای حمل و نقل خدمترسانی خواهد کرد. این در حالی است که کامیونهای خودران در آمریکا راهی بزرگراهها شدهاند و مدتی است کالا و بار جا به جا میکنند.
ظرف شش ماه گذشته، کامیون خودرانی که توسط کمپانی امبارک (Embark) ساخته شده است حدود 650 دستگاه یخچال را از الپاسو در تگزاس تا مرکز توزیع آنها واقع در پالماسپرینگ، کالیفرنیا (650 مایل) حمل کرده است. یک کامیون خودران شرکت Uber نیز 120 میل راه پیموده و 50000 قوطی نوشابه جا به جا کرده است. شرکت Waymo نیز به تازگی اعلام کرده است حمل بار به مقصد مراکز دیتای شرکت گوگل واقع در آتلانتا را به صورت آزمایشی با کامیونهای خودران انجام خواهد داد. البته یکی از دلایلی که آمریکا در این زمینه جلو افتاده این است که بزرگراههای زیاد و طولانی دارد که برای انجام پروژهای آزمایشی بسیار مناسبند. انجام چنین آزمایشهایی در اروپا دشوار است چون باید با دولت چندین کشور مختلف هماهنگیهایی صورت بگیرد.
مشکل دیگری که بر سر راه قرار دارد، بازگشت سرمایه و رسیدن به سود است. هزینه تجهیز کردن یک کامیون بدون راننده میتواند بیش از بیست و پنج هزار دلار باشد و هزینه صرفهجویی در مصرف سوخت، دستمزد کارگران و هزینه تعمیر و نگهداری باید به اندازهای باشد که سرمایهگذاری بر روی تولید این گونه کامیونها را توجیه کند. وقتی هم صحبت از قوانین و مقررات سختگیرانه پیش میآید، باید گفت این قوانین در آمریکا کمتر وجود دارند و سازمان ایمنی و ترافیک در بزرگراهها، سرفصلهایی برای وضع قوانین در تمامی بزرگراههای این کشور تعیین کرده است. از طرفی، اتحادیه اروپا برای هر کشور عضو این اتحادیه، قوانین متفاوتی وضع کرده است و چندین کشور که مسیر کامیونهای خودران میتواند از آنها عبور کند، عضو اتحادیه اروپا نیستند. مشکل دیگری که در اروپا وجود دارد این است که ممکن است خلافکاران کنترل کامیونها را در دست بگیرند و آن را به همراه بار به کشورهای دیگر ببرند.
با همه این تفاسیر، باید گفت بازار کامیونهای خودران فرصت بسیار بزرگی در اختیار میگذارد. اگر بزرگراههای مناسب و مقررات غیر سختگیرانه وجود داشته باشد، نوآوریهای زیادی میتوانند ظهور کنند و به زودی مشخص خواهد شد که کامیونهای خودران در کدام سوی اقیانوس اطلس زودتر راهی بزرگراهها خواهند شد.
با در نظر گرفتن این واقعیت، باید گفت بیشترین تغییری که در چند سال گذشته در زمینه مدیریت ناوگان رخ داده است، در حوزه تلماتیکس دیده میشود. امروزه مدیران ناوگان قادرند هنگامی که کامیون در جاده است، در هر لحظه داخل کابین راننده و حتی عملکرد موتور را ببینند.
با این تفاسیر، مدیران شرکتهای حمل و نقل نه تنها باید سیستمهای جدید را بپذیرند، بلکه همه پرسنل شرکت، از جمله رانندگان نیز باید این سیستمها را قبول کنند. امروزه سیستمهای تلماتیکس، دریایی از اطلاعات تولید میکنند که مدیران ناوگان باید به خوبی از آنها استفاده کنند تا در انقلاب بزرگ تلماتیکسی بتوانند به کارشان ادامه بدهند.
با این حال، تغییراتی که در سیستمهای تلماتیکس به وجود آمده است تنها یکی از مواردی است که مدیران ناوگان باید آن را بپذیرند، موارد دیگری نیز وجود دارند که از بین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تغییر الگوهای مالکیت. در بسیاری از قسمتهای دنیا، شرکتهای حمل و نقل به جای مالکیت کامل کامیونها، به روشهایی مانند لیزینگ یا اجاره رو آوردهاند. این کار هزینه کمتری دارد و هزینههای تعمیر و نگهداری کامیونها در مقایسه با مدل مالکیت کامل، بسیار پایینتر است.
بالا رفتن قیمت سوخت. قیمت سوخت پیوسته در حال بالا رفتن است و هزینههای جاری ناوگان نیز به تبع آن افزایش پیدا میکند، بنابراین کاستن از مصرف سوخت به یک استراتژی جهانی تبدیل شده است و از طریق رفتار بهتر رانندگان( مقاله بهبود رفتارهای رانندگی و آرامش جامعه رامطالعه فرمایید) ، مدیریت بهتر عملیات تعمیر و نگهداری و خریداری کردن کامیونهای کم مصرف، قابل دستیابی است.
تغییر تکنولوژی کامیونها. مدلهای جدیدتر همیشه کم مصرفتر هستند. هنگامی که مدیران ناوگان تصمیم به خرید یا اجاره کامیونهای جدید میگیرند، حتماً باید کم مصرف بودن و در کنار آن ایمنی و دوام آنها را در نظر داشته باشند. البته انتظار میرود کامیونهای برقی و به دنبال آن کامیونهای خودران نیز وارد بازار شوند و تغییراتی بسیار جدی در صنعت حمل و نقل به وجود بیاورند.
تغییر مهارتهای پرسنل. مدیران ناوگان باید به رانندگان جوان آموزشهای لازم را بدهند و پیوسته مهارتهای آنها را بالا ببرند. این کار ایمنی ناوگان را بالا میبرد و رانندگان جوان نیز تمایل بیشتری برای کار کردن در این صنعت پیدا میکنند.(برای خواندن مقاله مراحل لازم برای اشتغال به عنوان راننده حرفه ای در حمل و نقل بار کلیک کنید)
کامیون اینترنشنال پرواستار تریپر (International ProStar Tipper) مدل 2018 به سیستمی مجهز است که سبک رانندگی شما و میزان بار را تشخیص میدهد، سپس مواردی مانند نقطه تعویض دنده و نحوه کنترل گاز را بر اساس آن تنظیم میکند. به این ترتیب، مصرف سوخت پایین خواهد آمد و رانندگی نیز آسانتر خواهد بود. در مورد نیروی متوقف کننده ترمزها هم سه تنظیم وجود دارد که راننده میتواند آن را برای حالتهای رانندگی بدون بار و رانندگی به همراه بار تنظیم کند.
البته هنگامی که بدون بار رانندگی میکنید، موتور کامینز در کنار گیربکس دو وضعیته EATON کارشان را به خوبی انجام میدهند و ثابت میکنند که ترکیب بسیار خوبی هستند. در حالت بدون بار این کامیون قادر است با دنده 18 و با سرعت 100 کیلومتر بر ساعت به راحتی از سربالاییهای کم شیب بالا برود.
البته نکتهای که ممکن است برای رانندگان آزاردهنده باشد و حواسشان را پرت کند، انعکاس نور از روی قابهای کرومی آینههای جانبی است. با وجود این که این قابهای کرومی زیبا و با شکوه به نظر میرسند، ولی انعکاس نور در داخل آنها ممکن است راننده را به اشتباه بیندازد و فکر کند یک خودرو در حال نزدیک شدن به کامیون است. شاید بهتر باشد که قاب آینههای جانبی به رنگ سیاه مات یا از جنسی باشند که نور را منعکس نکند تا بتوان این مشکل را تا حدودی برطرف کرد.( برای مطالعه مقاله چه خطراتی سلامت رانندگان را به خطر می اندازد کلیک کنید)
با این حال، دید راننده از محیط اطراف بسیار عالی است و باید به خاطر آن از طراحان کامیون اینترنشنال پرواستار تشکر ویژهای کرد. شیشه جلوی بزرگ، ستون اول باریک و موقعیت عالی صندلی راننده، رانندگی با این کامیون را به کار بسیار آسانی تبدیل کرده است. کاپوت شیبدار نیز ایمنی را به میزان زیادی بالا برده است و آن را هم نباید دست کم گرفت.
دید راننده از طرفین کامیون نیز بسیار عالی است و حتی میتواند تمام تایرهای عقب را از داخل آینههای جانبی ببیند. از روی صندلی راننده، همه دکمهها و دستههای کنترلی به راحتی در دسترس هستند، دکمههای کنترلی اصلی نیز در محلهای بسیار خوبی تعبیه شدهاند. چیدمان آمپرها شباهت زیادی به چیدمان سایر کامیونهای آمریکایی دارد و یک نمایشگر اطلاعات کوچک نیز در کنار آنها به چشم میخورد. البته چیدمان آمپرها ممکن است قدری سردرگم کننده باشد و حواس راننده را پرت کند. صفحه نمایشگر نیز که در پایین پنل قرار گرفته نسبتاً کوچک است و فونت آن هم ریز است.
با این که محفظههای بار داخل کابین هیچگاه در صدر اولویت قرار ندارد ولی طراحان کمپانی اینترنشنال همیشه محفظههای بزرگی در سقف و همچنین فضاهای به درد بخوری در زیر داشبورد در نظر میگیرند. داخل کابین بسیار آرام و بی صداست و کفیهای لاستیکی بسیار ضخیم نیز به آرامتر شدن داخل کابین کمک زیادی کردهاند.
در مجموع میتوان گفت کامیون اینترنشنال پرواستار تریپر مدل 2018، یک کامیون مدرن و امروزی است که ویژگیهای یک کامیون آمریکایی را دارد و این خصوصیت را با رانندگی پویا و کابینی راحت ترکیب کرده و در میان رقبا حرفهای زیادی برای گفتن دارد. علاقهمندان به کامیونهای اینترنشنال باید این محصول جدید از این برند معروف را با جدیت بررسی کنند و آن را به عنوان گزینهای مناسب برای خرید در نظر بگیرند.
در این رویکرد جدید، کمپانی ماک نوعی فناوری جئوفنسینگ (geofencing) با استفاده از جی.پی.اس و فرکانسهای رادیویی را به کار میگیرد که یک مرز جغرافیایی مجازی ایجاد کرده و به وسیله نقلیه اعلام میکند چه هنگام نیروی پیشرانش را عوض کند.
در واقع، کمپانی ماک در یک برنامه آزمایشی جئوفنسینگ که بین شهرهای لس آنجلس و لانگ بیچ انجام گرفت، نشان داد که میزان مصرف سوخت بین 25 تا 30 درصد کاهش داشته است. این کمپانی معتقد است که هنوز زود است که بتوان گفت این رویکرد در ابعاد تجاری نتایج خوبی به دنبال خواهد داشت و طراحی این سیستم جئوفنسینگ به این منظور صورت گرفته است که ممکن است روزی چنین کامیونهایی به صورت انبوه تولید شوند.
از طرفی، کارشناسان صنعت حمل و نقل معتقدند حتی اگر کمپانی ماک تصمیم بگیرد این کامیونهای دیزل-برقی(برای خواندن مقاله " موتورهای دیزل چه مزایا و معایبی دارند؟" کلیک کنید) که با جی.پی.اس هدایت میشوند را به تولید انبوه برساند، این رویکرد، باز هم در بهترین حالت "یک راه حل موقت" خواهد بود.
البته جئوفنسینگ و هیبرید-پلاگین، فناوریهای جدیدی نیستند ولی ماک آنها را به روشی بسیار جدید با هم ترکیب کرده است. از طرفی، کامیونهای هیبرید-پلاگین چون از دو موتور استفاده میکند بسیار گران قیمت هستند.
در سال 2012، کمپانی ولوو (مالک اصلی ماک) تصمیم گرفت ببیند آیا سیستم هیبرید-پلاگینی که در اتوبوسهای اروپا مورد استفاده قرار میگیرد قابلیت استفاده در کامیونهای سنگین را نیز دارد یا نه، و از همان زمان پروژه جئوفنسینگ ماک کلید خورد و چندین سال طول کشید تا بعد از تستها و به روزرسانیهای مکرر، در سال 2016 منجر به تولید کامیون فعلی بشود. این کامیون پیناکل (Pinnacle) که به سیستم هیبرید-پلاگین مجهز است، از یک موتور برقی 150 کیلوواتی و یک موتور دیزل 11 لیتری و 400 اسببخاری بهره میبرد. یک باتری 15 کیلووات ساعتی نیز نیرو را در خودش ذخیره میکند تا موتور برقی را به حرکت در بیاورد. این کامیون با استفاده از سیستم جی.پی.اس به گونهای برنامهریزی شده است که در محدوده مشخصی تردد کند و نوعی جئوفنسینگ ایجاد شود. وقتی جی.پی.اس تشخیص بدهد که کامیون به منطقه از پیش تعیین شده رسیده است، پیشرانه برقی را فعال میکند تا علاوه بر کاهش مصرف سوخت، تولید گازهای آلاینده نیز به صفر برسد و وقتی کامیون از محدوده از پیش تعیین شده خارج شود، حالت هیبرید-دیزل به صورت خودکار فعال میشود. در حالت هیبرید-دیزل، 400 اسببخار نیرو و 1550 نیوتنمتر گشتاور تولید میشود و پیشرانه برقی به موتور دیزل کمک میکند تا هنگام شروع حرکت و هنگام تعویض دنده نیروی بیشتری داشته باشد و مانورپذیری کامیون بالاتر برود.